ชื่อสมุนไพร : ผักชี
ชื่ออื่นๆ : ผักหอม(นครพนม), ผักหอมน้อย(ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), ผักหอมป้อม(ภาคเหนือ), ยำแย้(กระบี่)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Coriandrum sativum Linn.
ชื่อวงศ์ : APIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ผักชี เป็นไม้ล้มลุก ที่มีลำต้นตั้งตรง ภายในจะกลวงและมีกิ่งก้านที่เล็ก ไม่มีขน มีรากแก้วสั้น แต่รากฝอยจะมีมาก ซึ่งลำต้นนี้จะสูงประมาน 8-15 นิ้ว ลำต้นสีเขียวแต่ถ้าต้นแก่จัดจะออกสีเขียวอมน้ำตาล
- ใบผักชี ลักษณะการออกของใบจะเรียคล้ายขนนก แต่อยู่ในรูปทรงพัด ซึ่งใบที่โคนต้นนั้นจะมีขนาดใหญ่กว่าที่ปลายต้น เพราะส่วนมากที่ปลายต้นจะเป็นเส้นฝอย มีสีเขียวสด
- ดอกผักชี ออกเป็นช่อตรงส่วนยอดของต้น ดอกนั้นมีขนาดเล็ก มีอยู่ 5 กลีบ สีขาวหรือชมพูอ่อนๆ
- ผลผักชี จะติดผลในฤดูหนาว ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกลมโตประมาน 3-5 มิลลิเมตร ตรงปลายผลจะแยกออกเป็นสองแฉก ตามผิวจะมีเส้นคลื่นอยู่ 10 เส้น
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งต้น, ผลแห้ง
สรรพคุณ ผักชี :
- ทั้งต้น ช่วยเป็นยาระบายเสมหะ แก้หัดหรือผื่น ขับเหงื่อ ขับลม ท้องอืดท้องเฟ้อ
- ผลแห้ง แก้อาการคลื่นไส้อาเจียนที่เกิดจากธาตุไม่ปกติ ขับเหงื่อ ขับพิษเหือดหัด สุกใส ดำแดง ขับลม เจริญอาหาร